汉字-中古拼音/美国

美利坚合众国（英语：United States of America，简称为United States、America、The States，缩写为U.S.A.和U.S.），通称美国，是由其下辖50个州、华盛顿哥伦比亚特区、五个自治领土及外岛共同组成的联邦共和国。美国本土48州和联邦特区位于北美洲中部，东临大西洋，西临太平洋，北面是加拿大，南部和墨西哥及墨西哥湾接壤，本土位于温带、副热带地区。阿拉斯加州位于北美大陆西北方，东部为加拿大，西隔白令海峡和俄罗斯相望；夏威夷州则是太平洋中部的群岛。美国在加勒比海和太平洋还拥有多处境外领土和岛屿地区。此外，美国还在全球140多个国家和地区拥有着374个海外军事基地。

美国拥有982万平方公里国土面积，位居世界第三（依陆地面积定义为第四大国）；同时拥有接近超过3.3亿人口，为世界第三人口大国。因为有着来自世界各地的大量移民，它是世界上民族和文化最多元的国家之一。美国地形与气候复杂多样，是多种野生动物的家园。

一万五千多年前，古印第安人自亚洲迁徙至北美大陆。16世纪欧洲开始殖民北美。现今的合众国起始于东海岸的13个英属美洲殖民地。欧洲七年战争后，大不列颠王国与其殖民地之间的争议愈发剧烈，最终导致在1775年爆发美国革命。1776年7月4日，正与大不列颠进行独立战争的各殖民地派出代表，协同一致发表《独立宣言》。战争终止于1783年，大不列颠王国承认这13个北美殖民地脱离管辖而独立，与其签订《巴黎条约》。这场战争也是第一场成功脱离欧洲殖民帝国的独立战争。1781年，《邦联条例》在邦联13个构成州获得通过，共同组成了邦联议会。1787年《美利坚合众国宪法》完稿，将“美利坚合众国”改制为联邦体制，联邦政府随之成立。1791年，合称为权利法案的十条宪法修正案获得批准，担保了基本民权。

美国自19世纪开始在北美通过强行移置原住民，征服及购买等方法大力扩张领土，随着逐渐不断地承认扩张领地为新州份，至1848年美国疆域已横跨整个北美大陆。19世纪下半叶爆发的内战，使曾经合法的奴隶制度得以终结。在19世纪末，美国已将其领土延伸到太平洋的夏威夷。美国经济在工业革命的推动下，自那时起也开始蓬勃发展。随后美西战争的胜利，使美国势力进入加勒比海地区及太平洋西部；而参与第一次世界大战则奠定其作为一个全球性军事力量的地位。尽管在1930年代经历经济大萧条，美国在第二次世界大战获得胜利之后崛起成为超级大国。作为联合国安全理事会常任理事国，美国是世界上第一个研发出核武器，也是唯一一个曾将其投入实战的国家。战后美国与苏联进行了数十年冷战，顶峰时期的太空竞赛促使了人类第一次登月计划的成功。在1991年苏联解体后，美国成为当今世上唯一的超级强国。

美国作为一个高度发达国家，是世界上最大的进口国及第二大的商品出口国，国内生产总值按国际汇率排名世界第一、而依购买力平均则位列第二。在国民平均薪资、人类发展指数、人均国内生产总值以及人均生产力等社会经济学表现指标上，美国均处于世界领先地位。美国经济已步入后工业时代，服务行业占据经济主导地位，位列世界第一。同时，其生产制造业规模也极为庞大，位居于世界第二。仅占据全世界4.4%人口的美国，贡献了世界四分之一的国内生产总值和三分之一的全球军事开支，这使其在经济和军事上均处于全世界最重要的地位。美国在政治和文化上是一支世界显著并影响深远的力量，也在科学研究和技术创新上占据世界领导地位。美国是联合国、世界银行、国际货币基金组织、美洲国家组织等的创始成员国。

Miix lih ken feop cjyngh kurk (iaang ngiox:United States of America, kaenx csing fyaeh United States, America, The States, sryk siaax fyaeh U.S.A., U.S.), Thung csing miix kurk, xjiex jiu gir faax faat 50 kah cjiu, fuaa xjiengh tonh ka lyin pix aah deok qyo, ngox kah xih drirh liengx thox giip nguaih taux gyongh dung cox xjieng tek lien paong gyongh fua kurk. Miix kurk ponx thox 48 cjiu fua lien paong deok qyo fyiih io peok miix cjiu tryng box, tung lim daih sei jiang, sei lim thaih biaang jiang, peok mienh xjiex kaa nraa daih, neom box fua meok sei ka giip meok sei ka uaan ciep njiangx, ponx thox fyiih io on taih, phiuh njiet taih dih qyo. A leop sie kaa cjiu fyiih io peok miix daih lyk sei peok pyang, tung box fyaeh kaa nraa daih, sei kaek baak liengh heoix faep fua nga la sie siang myangh; faah yeoi ji cjiu ceok xjiex thaih biaang jiang tryng box tek gyn taux. Miix kurk xeoix kaa leok pix heoix fua thaih biaang jiang fuaan yongx fiux ta csiox kiaangx nguaih liengx thox fua taux ziox dih qyo. Chiex nguaih, miix kurk fuaan xeoix xyen giu140ta kah kurk kaa fua dih qyo yongx fiux triak374kah heoix nguaih kyn xrirh kir dih.

Miix kurk yongx fiux 982 myonh biaang pyang kung lirx kurk thox mienh ciek, fyiih kio sjieih kaeih deih sam (ieoi lyk dih mienh ciek dengh ngiaeh fyaeh deih sih daih kurk); dung xjir yongx fiux ciep girnx tliaeu kuah 3.3 Ik njin qux, fyaeh sjieih kaeih deih sam njin qux daih kurk. In fyaeh fiux triak leoi xih sjieih kaeih kak dih tek daih liang jie min, tha xjiex sjieih kaeih xjiangx min xuk fua myn huaah cuaih ta ngyon tek kurk kaa cjir it. Miix kurk dih feng jiox qieoih fuh byk xeop ta jiangh, xjiex ta cjyongx jiaax sraang dungx myt tek kaa fyon.

It myonh ngox chen ta nen xen, kox inh deih an njin xih aah cjiu chien siex cjih peok miix daih lyk. 16 Sjieih kirx u cjiu qeoi sjirx xjik min peok miix. Fenh kiim tek feop cjyngh kurk qirx sjirx io tung heoix nganh tek 13 kah iaang xjyok miix cjiu xjik min dih. U cjiu chit nen cjienh craeng fux, daih pyt liet ten fyang kurk jiox gir xjik min dih cjir kaen tek craeng ngiaeh jyox pyot giaak liet, cuaih cjyng dauh triih xeoix 1775 nen paauh pyot miix kurk kaek miaangh. 1776 Nen 7 ngyot 4 njit, cjiengh jiox daih pyt liet ten cinh faang duk lip cjienh craeng tek kak xjik min dih phaeh csyit deoih piaeux, fep dung it triih pyot piaeux duk lip syen ngion. Cjienh craeng cjyng cjirx io 1783 nen, daih pyt liet ten fyang kurk xjing njinh cjiek 13 kah peok miix xjik min dih thuat lie kuanx faat njir duk lip, jiox gir chiem tengh paa lei deu iak. Cjiek driang cjienh craeng jiaax xjiex deih it driang xjieng kung thuat lie u cjiu xjik min teih kurk tek duk lip cjienh craeng. 1781 Nen,paong lien deu lieih xeoix paong lien 13 kah kuh xjieng cjiu fuaek teok thung kuah, gyongh dung cox xjieng leux paong lien ngiaeh fuaih. 1787 Nen miix lih ken feop cjyngh kurk hionh pyap fuan kaux, ciang "miix lih ken feop cjyngh kurk" keoix cjieih fyaeh lien paong theix cjieih, lien paong cjiengh pyox zye cjir xjieng lip. 1791 Nen, feop csing fyaeh gyaen lih pyap anh tek xjip deu hionh pyap siu cjiengh anh fuaek teok phei cjyinx, tam paux leux kir ponx min gyaen.

Miix kurk xih 19 sjieih kirx qeoi sjirx xeoix peok miix thung kuah giang faang jie trirh ngyon dryoh min, cjieng byk giip kuh maex teongx pyang pyap daih lik quak triang liengx thox, zye triak dryk xiemx pyt duanx dih xjing njinh quak triang liengx dih fyaeh sin cjiu bynh, cjih 1848 nen miix kurk kiang fyrk jirx fuaang quaah cjiengx kah peok miix daih lyk. 19 Sjieih kirx faax puanh jiep paauh pyot tek noih cjienh, srirx xeong keng feop pyap tek no leih cjieih doh teok jirx cjyng ket. Xeoix 19 sjieih kirx muat, miix kurk jirx ciang gir liengx thox jien sjin tauh thaih biaang jiang tek faah yeoi ji. Miix kurk keng ceih xeoix kung ngiap kaek miaangh tek thoi dungx faax, xih nah xjir qirx jiaax qeoi sjirx bung bot pyot triaenx. Zye fux miix sei cjienh craeng tek sjingh lih, srirx miix kurk sjieih lik cinh njip kaa leok pix heoix dih qyo giip thaih biaang jiang sei box; njir cheom jiox deih it chih sjieih kaeih daih cjienh ceok denh dengh gir cak fyaeh it kah xyen giu siengh kyn xrirh lik liang tek dih fyiih. Xinx kuanx xeoix 1930 nen deoih keng lek keng ceih daih seu deu, miix kurk xeoix deih njih chih sjieih kaeih daih cjienh fuaek teok sjingh lih cjir fux gyt qirx xjieng fyaeh tliaeu kiip daih kurk. Cak fyaeh lien feop kurk an xyen lirx xrirh fuaih xjiang njimh lirx xrirh kurk, miix kurk xjiex sjieih kaeih xjiangx deih it kah ngen pyot csyit faek myox qiih, jiaax xjiex jyi it it kah xeong ciang gir du njip zjit cjienh tek kurk kaa. Cjienh fux miix kurk jiox so lien cinh faang leux sryoh xjip nen laangx cjienh, tengx phyong xjir gir tek thaih qung giaangh seoih chyok srirx leux njin lyih deih it chih teong ngyot keih fuaek tek xjieng kung. Xeoix 1991 nen so lien kaex theix fux, miix kurk xjieng fyaeh tang kiim sjieih xjiangx jyi it tek tliaeu kiip giang kurk.

Miix kurk cak fyaeh it kah kau doh pyot dat kurk kaa, xjiex sjieih kaeih xjiangx cuaih daih tek cinh qux kurk giip deih njih daih tek sjiang phiimx csyit qux kurk, kurk noih sraang sraenx cungx drik anh kurk cieih foix sryit baei mieng sjieih kaeih deih it, njir ieoi kuh maex lik biaang kyin ceok fyiih liet deih njih. Xeoix kurk min biaang kyin sin ci, njin lyih pyot triaenx cjix sryoh, njin kyin kurk noih sraang sraenx cungx drik jirx giip njin kyin sraang sraenx lik teongx xjiaax fuaih keng ceih faok piaeux fenh cjix pieu xjiangx, miix kurk kyin csiox io sjieih kaeih liengx sen dih fyiih. Miix kurk keng ceih jirx boh njip fux kung ngiap xjir deoih, byk myoh faang ngiap cjiemh kioh keng ceih cjyox dauh dih fyiih, fyiih liet sjieih kaeih deih it. Dung xjir, gir sraang sraenx cjieih xaux ngiap kye mo jiaax gik fyaeh baong daih, fyiih kio io sjieih kaeih deih njih. Giinh cjiemh kioh xyen sjieih kaeih 4.4% Njin qux tek miix kurk, kungh hionh leux sjieih kaeih sih pyn cjir it tek kurk noih sraang sraenx cungx drik fua sam pyn cjir it tek xyen giu kyn xrirh qeoi cjie, cjiek srirx gir xeoix keng ceih fua kyn xrirh xjiangx kyin csiox io xyen sjieih kaeih cuaih dryong ieuh tek dih fyiih. Miix kurk xeoix cjiengh drirh fua myn huaah xjiangx xjiex it cjie sjieih kaeih henx trioh bengx iaangx hiangx sjim fyonx tek lik liang, jiaax xeoix qua faok ngen kiuh fua giaex zjyit cliangh sin xjiangx cjiemh kioh sjieih kaeih liengx dauh dih fyiih. Miix kurk xjiex lien feop kurk, sjieih kaeih ngiin faang, kurk cieih huah bieih kir kiim cox cjik, miix cjiu kurk kaa cox cjik teongx tek cliangh sjirx xjieng fyaen kurk.